"ઓર્ગેનિક ખેતી માટે રેસીડયુ ટેસ્ટીંગ સહાય" ગુજરાત સરકારની કૃષિ વિભાગ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી એક ખાસ યોજના છે, જે સેન્દ્રિય (ઓર્ગેનિક) ખેતી કરનારા ખેડૂતોને પાકમાં રહેલા રાસાયણિક પેસ્ટિસાઈડ, હર્બિસાઇડ અને ફંગિસાઇડના અવશેષ (રેસિડ્યુ)નું પ્રમાણ સરળતાથી અને ઓછી કિંમતમાં ચકાસવાની સુવિધા આપે છે. ખેડૂતો માટે 28 એપ્રિલ, 2025 થી 15 મે, 2025 સુધી અરજીનો સમય નકકી કરવામા આવેલ છે. પાકની ગુણવત્તા પ્રાપ્ત કરીને બજારમાં વધુ ભાવ મેળવવા અને માનવ સ્વાસ્થ્ય સાથે પર્યાવરણ રક્ષાને પ્રોત્સાહન આપવા, આ યોજના એક મહત્વપૂર્ણ પગલુ છે.
કેટલાક મૂળભૂત મુદ્દા
1. રેસિડ્યુ શું છે?
ખેતીમાં ઉપયોગમાં લેવાતા પેસ્ટિસાઈડ, હર્બિસાઈડ અને ફંગિસાઈડના અણુઓ પાકમાં રહેલા અસામાન્ય અવશેષને રેસિડ્યુ કહે છે.
2. કોને આના થી ખતરો?
કાયદાકીય મર્યાદા સાથેે વધુ રેસિડ્યુ હોવાને કારણે માનવમાં એલર્જી, ઇનટોક્સિકેશન, લાંબા ગાળાનું પ્રભાવ (કેન્સર) નુ જોખમ રહે છે.
3. NABL લેબોરેટરી
સમગ્ર ચકાસણી માત્ર NABL પ્રમાણિત (National Accreditation Board for Testing and Calibration Laboratories) લેબમાં જ થશે.
4. સબ્સિડી કેટલી મળશે?
પ્રતિ નમૂના ખર્ચ રૂ. 10,000/- સુધી સબ્સિડી કરી આપવામાં આવશે.
મુખ્ય મુદ્દા
યોજના ફાયદા
સબ્સિડીયુક્ત પરીક્ષણ:
વિશ્વસનીય પરિણામ:
NABL લેબોરેટરીમાં ચેક કરાવશો તો પરિણામ ચોક્કસ ખાતરીવાળુ મળશે.
બજાર લાભ:
રેસિડ્યુ મુક્ત પાકને વધારે કીમતે વેચવાની તક મળે છે.
સ્વાસ્થ્ય સુરક્ષા:
શ્રેષ્ઠ ફાયદો માનવ અને પશુ આરોગ્ય માટે.
| લાભ | વર્ણન |
|---|---|
| સ્વસ્થ્ય રક્ષણ | માનવ અને પશુ આરોગ્ય સુરક્ષિત |
| બજાર પ્રતિષ્ઠા | ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળો પાક વધુ ભાવમાં વેચો |
| પર્યાવરણ સંરક્ષણ | જમીન-પાણીમાં નુકસાનમાં ઘટાડો |
| ફાસ્ટ રિપોર્ટ | 72 કલાકમાં પરિણામ |
| સબ્સિડી | ખર્ચનું લગભગ 70% સુધી સહાય |
અરજી પ્રક્રિયા
1. અરજી ની તારીખ મર્યાદા:
28/04/2025 – 15/05/2025
2. ઑનલાઇન અરજી કયા કરી શકાશે:
જેઓ ખેડૂત/ ખેડૂત નથી/ સંસ્થાકીય/ કંપની/ વેપારી ઓર્ગેનિક એ i ખેડૂત પોર્ટલ પર અરજી કરવા ની રહેશે. જ્યા જરૂરી વિગતો જેેમકે મોબાઇલ નંબર, રજિસ્ટર્ડ નંબર વપરાશકર્તા નામ, પાસવર્ડ, અનુલક્ષીને નોંધાયેલ પાસવર્ડ કેપ્ચા દાખલ કરી login કરી શકશો.
3. નોંધણી ફરજિયાત:
લાભાર્થી અથવા કંપની/વેપારી રજીસ્ટ્રેશન પુરુ કરવુ જરૂરી છે.
જેમકે લાભાર્થી નોંધણી: વ્યક્તિગત ખેડૂત
કંપની/વેપારી નોંધણી: વેપારી અથવા સંસ્થા
4. પાક ના સેમ્પલ નુ સબમિશન:
તમારા પાકના તાજા નમૂના લાવી ને પેકેજિંગ નિર્દેશ પ્રમાણે સ્વચ્છ, શુષ્ક કન્ટેનરમાં ભરી ને મોકલવા.
5. ટ્રેકિંગ:
NABL લેબોરેટરી મા સેમ્પલ મોકલાવશો એટલે લેબ દ્વારા SMS/ઈમેઇલ દ્વારા અપડેટ આપવા મા આવશે.
6. ટેસ્ટીંગ પદ્ધતિઓ
લિનિયર ક્રોમેટોગ્રાફી (LC): ચોક્કસ પેસ્ટિસાઈડના અવશેષનું માપન
ગેસ ક્રોમેટોગ્રાફી (GC): વાયુઓમાં રહેલા રસાયણોની ઓળખ
મલ્ટી-રેસિડ્યુ સ્ક્રીનિંગ: એકસાથે ઘણી દવાઓનું પરીક્ષણ
પ્રેક્ટિકલ ટિપ્સ
1. પોર્ટલનો ઉપયોગ:
2. સેમ્પલ લેવાની તકનીક:
પાકની વચ્ચે થી તાજા પાંદડું અથવા ફળ નો ભાગ લઈ ને મોકલવા.
3. ડોક્યુમેન્ટ:
આધાર કાર્ડની નકલ, બેંક પાસબુક અથવા કેન્સલ ચેક, સેન્દ્રિય ખેતીનું સ્કોપ સર્ટિફિકેટ, જૂથ પ્રમાણપત્ર માટે એનેક્ષરની નકલ, ફી ભર્યાની રસીદ (રજીસ્ટ્રેશન / ઇન્સ્પેકશન / સર્ટીફિકેશન / ટ્રાન્સપોર્ટ), ૭/૧૨ અને ૮-અ ની નકલ, દિવ્યાંગ પ્રમાણપત્ર (જોઈતું હોય તો), સંયુક્ત ખાતેદાર હોય તો બાંહેધરી પત્રક
4. સેમ્પલ સાચવી દો:
ઘણીવાર પુછાતા પ્રશ્નો (FAQ)
Q1. રેસીડ્યુ મોટો મળે તો શું કરવું?
અધિકૃત સરકારી લેબ અથવા કૃષિ નિષ્ણાત દ્વારા માર્ગદર્શન, જૈવિક નિયંત્રણ અને દવાઓનું પ્રમાણ ગોઠવો.
Q2. શું હું રિપોર્ટ PDF ડાઉનલોડ કરી શકું?
હા, પોર્ટલમાં “માય સેમ્પલ” વિભાગમાં PDF ઉપલબ્ધ છે.
Q3. શું નમૂના સબમિટ કેન્સલ કરી શકું?
અરજી મોકલ્યા પછી 24 કલાકમાં જ કન્સલેશન એટલે ટેલિફોનિક અરજીની થી સંભવ થઈ શકે.
Q4. પાક માટે કેટલો નમૂનો મોકલવો?
નિયમ અનુસાર 250 ગ્રામ પાક/ફળ/પાન ના નમૂના મોકલવા.
Q5. લેબમાં કેટલો સમય લાગે છે?
72 કલાક (3 દિવસ)નો અંદાજપાત્ર સમય.
Q6. જણાવેલ ફીથી વધારે ખર્ચ આવે તો?
વધુ ખર્ચ લાગે તો ફોર્મમાં સૂચીત ઓફિસની મંજૂરી લેવી.
Conclusion
"સેનદ્રીય ખેતી માટે રેસીડયુ ટેસ્ટીંગ સહાય" યોજના ગુજરાતના દરેક ખેડૂત માટે એક મૂલ્યવાન તક છે, જે ઓર્ગેનિક ખેતીમાં વિશ્વસનીયતા અને બજારમાં ઉત્તમ મૂલ્ય લાવશે. સમયસર નોંધણી કરીને, યોગ્ય રીતે નમૂના સબમિટ કરી, અને ઝડપી રિપોર્ટ દ્વારા તમારા પાકને સ્વચ્છ, સુરક્ષિત અને વધારાની કીમતે વેચવાનો લાભ મેળવો. i Khedut પોર્ટલ દ્વારા આજે જ નોંધણી પૂરુ કરો અને તમારી ખેતીમાં નવા યુગનો આરંભ કરો.